Op zoek naar de familiegeschiedenis

Jullie maakt deel uit van het in smart en ellende gedompelde Europa, jullie bent één met de Jeugd, die alles, wat tot dusver mooi en waar was, met voeten ziet getreden. Het gezamenlijk gedragen onrecht, het ondergane leed zal jullie samenbinden. Niet ieder jong mens zal op dezelfde wijze reageren, maar er zal een band zijn die jullie samenbindt, die zich misschien zal uiten in een gezamenlijke kracht om op te bouwen, wat verloren is gegaan, zowel materieel als geestelijk.

Dit schreef Jo Duin-Smits op 11 juli 1940 vanuit Makasser, Nederlands-Indië, aan haar kinderen in Nederland. In 1937 bracht zij haar kinderen, dochter Ans en zoon George, naar Nederland zodat zij daar hun opleiding konden vervolgen, en vertrok in 1938 weer naar Makasser op Celebes, het huidige Sulawesi. Toen de oorlog uitbrak in Europa werd het contact steeds moeizamer. Jo Duin begon een dagboek bij te houden in de vorm van brieven aan haar kinderen.

Haar dochter Ans is mijn grootmoeder. Zij zou in januari 1945 trouwen met Henk Mreijen. Hij was voor de oorlog eveneens vanuit Nederlands-Indië naar Nederland gekomen voor de officiersopleiding aan de KMA in Breda. Tijdens de oorlog maakte hij deel uit van de Ordedienst, de verzetsgroep die aan het begin van de oorlog gevormd was door militairen. Ook mijn grootmoeder verrichtte verzetswerk. Maar wat deden zij precies? Hoe hebben zij de oorlog ervaren? Hoe verging het intussen de familie in Nederlands-Indië, die gedurende de oorlog geïnterneerd werd in verschillende kampen? Mijn grootvader vertrok als militair vrijwel direct na de bevrijding in 1945 naar Indonesië, om daar in de volgende oorlog terecht te komen. Wat voor gevolgen had dit?

Op dit blog doe ik verslag van mijn zoektocht naar de familiegeschiedenis. Er is een dagboek, er zijn brieven en er zijn natuurlijk de familieverhalen. Daarmee komen ook de vragen, en de speurtocht naar antwoorden en ontbrekende puzzelstukjes.